VAR phơi bày tranh cãi lớn, Man City vs Liverpool Ngoại hạng Anh gây sốc!

Van Dijk tưởng như đã gỡ hòa cho Liverpool tại Etihad hôm Chủ nhật, nhưng Chris Kavanagh và trợ lý Stuart Burt cho rằng Andrew Robertson đã phạm lỗi việt vị khi cúi người né bóng trong pha bóng dẫn tới bàn thắng. VAR sau đó ủng hộ quyết định này.

Đây là một trong những phần phức tạp và mang tính chủ quan nhất của luật. Khi một bàn thắng bị từ chối, đội bóng, cầu thủ và người hâm mộ gần như không bao giờ chấp nhận. Giới chuyên môn và bình luận viên cũng thường nghiêng về quan điểm phản đối – bất kể quyết định đó có hợp luật hay không.

Đáng chú ý, Webb mô tả quyết định liên quan tới Robertson là “không phải vô lý”. Ông không khẳng định nó chính xác, bởi như vậy đồng nghĩa phủ nhận quan điểm hợp lệ theo hướng ngược lại – điều vốn không đúng trong những trường hợp mang tính diễn giải như thế này.

Tình huống này nằm trong “hành lang chủ quan”, nơi cả hai phương án đều có thể được xem là đúng. Không có “đáp án chính xác tuyệt đối”, mà chỉ có những cách nhìn khác nhau dựa trên diễn giải của trọng tài.

Luật nói gì?

Việt vị được quy định trong luật 11 của IFAB mùa 2025-26.

Trung tâm điều hành trận đấu của Ngoại hạng Anh đăng tải đồ họa minh họa và thông báo: “Quyết định việt vị và không công nhận bàn thắng của Liverpool đã được VAR kiểm tra và xác nhận – Robertson đứng ở vị trí việt vị và được cho là thực hiện hành động rõ ràng ngay phía trước thủ môn.”

“Hành động rõ ràng” là bất kỳ động tác nào có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận bóng của đối phương.

Trong đoạn trao đổi VAR, có thể nghe rõ chính Burt là người đưa ra nhận định. CĐV Liverpool tập trung vào việc ông hai lần nói rằng Robertson đứng trong tầm nhìn của thủ môn Gianluigi Donnarumma.

Nhưng chi tiết quan trọng hơn là trợ lý nói: “Cậu ấy cúi người tránh bóng. Và cậu ấy rất, rất gần thủ môn.”

Trợ lý VAR Tim Wood là người điều phối thảo luận trong phòng VAR: “Tôi đồng ý với quyết định trên sân. Theo tôi là việt vị. Đây là hành động rõ ràng và ảnh hưởng rõ rệt lên thủ môn.”

VAR chính Michael Oliver đang yêu cầu góc quay về tầm nhìn của thủ môn trước khi Wood lên tiếng. Sau đó, Oliver xác nhận phán quyết trên sân: “Cậu ấy ở vị trí việt vị, đứng rất gần thủ môn và có hành động rõ ràng ngay phía trước đối phương. Kiểm tra xong, việt vị.”

Liệu việc VAR không phân tích đường tầm nhìn có ảnh hưởng? Webb đã nói rằng hành động rõ ràng và việc đứng quá gần thủ môn vẫn là cơ sở hợp lý để không công nhận bàn thắng.

Webb cũng nhấn mạnh rằng thủ môn thường tạo ra những pha cứu thua khó tin, vì vậy rất khó để bác bỏ nhận định của trọng tài rằng Donnarumma bị tác động.

Nhưng những quyết định mang tính kỹ thuật như thế này thường không thuyết phục được người hâm mộ. Họ luôn bám vào từng câu chữ để minh chứng đội bóng của mình bị xử oan. Và bất kỳ diễn giải nào khác với lý do chính thức cũng dễ bị soi xét.

Cách diễn đạt trong luật cũng nhiều lớp nghĩa, dẫn đến việc phần đông người xem không biết rằng hành động cúi tránh bóng có thể bị xem là “hành động rõ ràng”. Nhưng đó chính là kiểu chuyển động mà quy định này muốn bao quát: không phải cố gắng chơi bóng, nhưng có thể gây nhiễu đối phương – như động tác giả, để bóng lọt giữa hai chân, hoặc trong trường hợp này là cúi né bóng.

Rõ ràng, không thể chỉ đọc Luật Bóng đá rồi đi cầm còi, bởi phần lớn diễn giải dành cho trọng tài nằm ở những tài liệu hướng dẫn bổ sung. Có thể coi đây là quyết định “40-60” thiên về không công nhận bàn thắng, nhưng VAR không hoạt động theo cách cân đo tỉ lệ đúng – sai sát nút. VAR chỉ can thiệp khi có lỗi rõ ràng. Một bên có thể thấy nó rõ ràng, bên còn lại thì không.

Và đó chính là điểm bất cập lớn nhất của VAR: cùng một tình huống, hai kết luận đều có thể hợp lý, và sẽ luôn có một phía cảm thấy bị xử oan. Một bên thấy “hợp lý”, bên còn lại thấy “phi lý”.